تاریخ مباحث نظری در تاریخ؛ بررسی مکاتب تاریخ‏نگاری انسان‏گرا و خردگرا

Authors

هادی التیمومی

نویسنده مهران اسماعیلی

دانشجوی دکتری تاریخ اسلام - دانشگاه تربیت مدرس.

abstract

از نظر نویسنده دانشجویان تاریخ، نسبت به تاریخِ اندیشه و متفکران غربی بی‏اطلاعند؛ چرا که یا از خواندن متون فلسفی گریزانند و یا با زبان‏های لاتین آشنایی ندارند. از این‏رو ایشان بر آن شده‏اند تا با طرحِ چکیده اندیشه‏های مطرح شده در غرب، امکان مقایسه‏ی اصول و مبانی آن را برای دانشجویانِ تاریخ فراهم آورند. ایشان در کتاب آموزشی که بدین منظور نوشته‏اند، مکاتب تاریخ‏نگاری در غرب را از رنسانس تا عصر جهانی‏سازی مورد بررسی قرار داده و در هر مکتب به اصول نظری، دستاوردها، کاستی‏ها و نمایندگان برجسته‏ی آن پرداخته‏اند. ویژگی عمده‏ی این مجموعه، سادگی، شمول و اختصار آن است و با توجه به آموزشی بودن آن، فاقد ارجاعات است. نویسنده در پایان فهرستی بیش از پنجاه اثرِ لاتین به عنوان منابعِ خود ذکر کرده است. نوشته‏ی حاضر فصلی از کتاب مورد نظر می‏باشد که در آن به مکتب انسان‏گرا (در سده‏ی 15 و 16 میلادی) و مکتب خردگرا (در سده 18 میلادی) اشاره شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاریخ نگری اسماعیلیان: مؤلفه ها فلسفه ی نظری تاریخ

در این پژوهش تلاش می‌شود با بررسی جهانشناسی ارائه‌ شده در الهیات فلسفی اسماعیلیان، ضمن تحقیق در دیدگاه متفکران اسماعیلی‌مذهب نسبت به تاریخ بشر، به سؤالات مطرح شده در حوزه‌ی فلسفه‌ی نظری تاریخ از نقطه‌نظر این متفکران پاسخ داده شود و مهمترین مؤلفه‌های فلسفه‌‌ی تاریخِ اسماعیلیان بر اساس نظام‌های متفاوت آن با تاریخ‌نگری اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد که تاریخ‌نگری اسماعیلیان علی‌رغم داشت...

full text

جایگاه زن در تعالیم مکاتب گنوسی مسیحی: مباحث نظری و عملی

مکاتب گنوسی در مقام یکی از جریان­­های مهم اعتقادی و عرفانی تأثیرگذار، دارای نگرش­های متفاوتی بوده­اند که به جهت تأثیر بر جریان­های گوناگون دینی و عرفانی، از جمله مسیحیت، مورد توجه محققان قرار گرفته­اند. در این پژوهش تلاش شده است که جایگاه زنان در مکاتب گنوسی مسیحی با نظر به رابطۀ دو سویۀ دین و جامعه بررسی شود. در دو سدۀ نخست میلادی، با اتکاء بر تعالیم دو تن از آموزگاران گنوسی، شمعون مغ و والنتی...

full text

بینش نظری ابن مجاور در تاریخ المستبصر

ابن‌مجاور یک نظریه‌پرداز گمنام ایرانی است که سفرنامه‌اش تاریخ المستبصر، با وجود اهمیت نظری آن، در میان پژوهشگران معاصر کمتر شناخته شده است. تاریخ المستبصر گزارشی از سفر ابن‌مجاور در شهرهای شبه‌جزیرۀ عربی است که در آن روایت دست اولی از جابه‌جایی کانون‌های تجاری و علل آن در نیمۀ اول سده هفتم قمری آمده است. یکی از خصایص قابل توجه مؤلف این سفرنامه، توجه او به مسائل نظری در بررسی علل ویرانی یا آبادا...

full text

واکاوی تعاریف «تاریخ سیاسی» و ارائه چارچوبی مفهومی و نظری درباره پژوهش تاریخ سیاسی

چکیده در تعریف «تاریخ سیاسی»، خلاء­ها و نواقصی وجود دارد که به نظر می­آید مسئله آن به ضعف و کم­کاری در چارچوب­دهی مفهومی و نظری بر‏‏‏گردد؛ در اغلب نوشته­ها وکتا­ب­های مرتبط با تاریخ سیاسی، بیشترین تمرکز  بر رفتار حاکمان و پادشاهان، بدون ارائه تعریف «قدرت و امر سیاسی» بوده که بیشترین سهم را در بازشناسی تاریخ سیاسی دارد.با توجه به خلاء در این حوزه، توصیف و تبیین مباحث نظری و ارائه موضوعات محوری ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

جلد ۵، شماره شماره ۲ - تابستان - مسلسل ۱۸، صفحات ۱۷۳-۱۹۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023